اگر به دنبال پرورش گیاهان در مزرعه، گلخانه، خانه یا باغچه خود هستید، اولین چالشی که ممکن است با آن روبرو شوید، تلفات گیاهان هنگام انتقال و کاشت بذر است. خبر خوش این است که راه حلی برای این مشکل وجود دارد! استفاده از سینی نشا یکی از بهترین روش‌ها برای به حداقل رساندن تلفات ناشی از انواع تنش‌ها در گیاهان جوان است.
در این مقاله، گام‌های لازم برای کاشت بذر در سینی نشا را به شما آموزش می‌دهیم.
معرفی انواع سینی نشا برای کاشت بذر
سینی نشا بر اساس ویژگی های مختلفی مانند جنس، عمق و اندازه، تعداد حفره تقسیم بندی می شوند.
در ادامه رایج ترین سینی هایی که در بازار موجود است را معرفی می کنیم.
سینی یونولیتی: این نوع سینی از پلاستوفوم فشرده (یونولیت) ساخته شده است و در گلخانه‌های تجاری کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سینی چند بار مصرف: این سینی از پلاستیک فشرده با کیفیت بالا ساخته شده است و امکان استفاده چند باره را دارد، بنابراین به دلیل دوام بالای آن، برای کشاورزان و گلخانه‌داران گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه محسوب می‌شود.
سینی یکبار مصرف: این سینی‌ها از پلی‌اتیلن ساخته شده‌اند و به همین دلیل سبک وزن هستند. اما مقاومت پایینی دارند و پس از یک بار استفاده، امکان استفاده مجدد از آنها وجود ندارد. با این حال، به دلیل قیمت مناسب و کاربرد آسان، بین گلخانه داران بسیار رایج هستند.
مزایا و معایب استفاده از سینی نشا
| مزایا | معایب |
| کاهش تلفات گیاهان | هزینه ی بالا نسبت به کشت مستقیم |
| رشد بهتر گیاهان | تولید زیاد پسماند های پلاستیکی |
| سهولت در جابه جایی | استفاده ی محدود |
| استفاده بهینه از فضا | آزاد کردن مواد سمی در خاک گیاهان |
مطلب پیشنهادی: کاشت بادمجان در خانه
معرفی بستر های مناسب کاشت بذر
برای به دست آوردن بهترین نتایج در کاشت بذر، بسترهای کشت باید ویژگی‌های خاصی داشته باشند. از جمله ویژگی‌های مهم یک بستر مناسب، می‌توان به توانایی نگه‌داشت رطوبت، میزان زهکشی مناسب، قیمت اقتصادی و سایر عوامل اشاره کرد. در ادامه، دو بستر پرکاربرد و مهم را معرفی می‌کنیم:
پیت ماس
پیت ماس از بقایای خزه اسفاگنوم در باتلاق‌ها تهیه می‌شود و دارای توانایی بالایی در نگه‌داشت رطوبت است. از دیگر ویژگی‌های مهم این بستر می‌توان به pH خنثی و نداشتن بذر علف هرز اشاره کرد که آن را برای کاشت بذر بسیار مناسب می‌کند.
کوکوپیت
کوکوپیت از پوست و الیاف نارگیل تولید می‌شود. این مواد پس از فشرده‌سازی در دما و فشار بالا به شکل مکعب در می‌آیند. اگر قصد استفاده از کوکوپیت را دارید، باید بدانید که این بستر خنثی است و هیچ ماده مغذی طبیعی ندارد. بنابراین، برای استفاده بهینه، نیاز به افزودن محلول‌های تغذیه‌ای دارید.
مراحل کاشت بذر در سینی نشا
مرحله اول: انتخاب سینی نشا و بستر کشت
ابتدا باید سینی نشا و بستر کشت مناسب را انتخاب و تهیه کنید. هنگام انتخاب سینی نشا، نوع گیاهی که قصد کاشت آن را دارید بسیار مهم است. برای کاشت درختان و نهال‌ها، باید از سینی‌هایی با حفره‌های بزرگ استفاده کنید. اما برای گل‌های زینتی فصلی، سینی‌هایی با حفره‌های کوچک‌تر مناسب‌تر هستند.
مرحله دوم: آماده‌سازی بستر کشت
در این مرحله، بستر کشت را آماده کنید. اگر از بسترهایی مانند کوکوپیت استفاده می‌کنید، باید آن را قبل از کاشت چند ساعت خیس کنید. برای جلوگیری از انتقال بیماری، آفات و علف‌های هرز از طریق خاک، باید بستر کشت را ضد عفونی کنید. می‌توانید از دستگاه‌هایی مانند اتوکلاو برای ضد عفونی کردن استفاده کنید، یا خاک را با موادی مانند قارچ‌کش‌ها شست‌وشو دهید.
مرحله سوم: پر کردن سینی نشا با خاک
اکنون باید سینی نشا را با خاک پر کنید. این کار نیاز به دقت و روش خاصی دارد تا از مشکلات جلوگیری شود. با استفاده از بیلچه، تمامی حفره‌های سینی را با خاک پر کنید. سپس سینی را بلند کنید و از ارتفاع 10 تا 30 سانتی‌متری رها کنید تا کف سینی به زمین برخورد کند. این کار را چند بار تکرار کنید. با این کار، هوای داخل بستر کشت خارج می‌شود و پس از هر بار، روی حفره‌ها را دوباره با خاک پر کنید. این عمل مانع از نشست خاک پس از آبیاری می‌شود.
مرحله چهارم: کاشت بذر و آبیاری
در این مرحله، بذر مورد نظر خود را در عمق دو تا سه بند انگشتی داخل بستر بکارید و روی آن را بپوشانید سعی کنید داخل هر حفره یک دانه را بکارید.
سپس بذرها را آبیاری کنید، به طوری که آب اضافی از زیر سینی خارج شود. این کار کمک می‌کند تا بستر کشت به درستی رطوبت بگیرد.
طرز تهیه خاک نشا
اگر به استفاده از بسترهای آماده علاقه‌ای ندارید یا برایتان به‌صرفه نیست، می‌توانید خودتان بستر کشت را آماده کنید. برای این کار، مراحل زیر را دنبال کنید:
جمع‌آوری خاک باغچه: برای تهیه خاک نشا ابتدا مقداری خاک باغچه جمع‌آوری کنید.
اضافه کردن کود مایع: به خاک جمع‌آوری شده، مقداری کود مایع اضافه کنید تا مواد مغذی لازم را به خاک بیفزاید.
افزودن پرلیت: سپس به این ترکیب، پرلیت اضافه کنید. پرلیت نوعی سنگ آتشفشانی است که به بهبود زهکشی خاک کمک می‌کند.
با این روش، شما می‌توانید یک بستر کشت مناسب برای نشا ایجاد کنید که خودتان آن را تهیه کرده‌اید.
ساخت سینی نشاء خانگی
اگر قصد ساخت سینی نشا خانگی دارید، می‌توانید از یک ظرف یکبار مصرف شفاف (مانند ظرف غذاخوری) استفاده کنید. ابتدا در انتهای کف ظرف چند سوراخ ایجاد کنید تا زهکشی مناسبی داشته باشد.
سپس داخل ظرف را با بستر کشت نشا که در قسمت قبل نحوه تهیه آن را توضیح دادیم، پر کنید. به دلیل شفاف بودن ظرف، می‌توانید درب آن را ببندید. برای ایجاد تهویه، چند سوراخ کوچک روی درب ظرف بزنید تا هوا بتواند در آن جریان داشته باشد.
با این روش، سینی نشا خانگی شما آماده است. به دلیل شفاف بودن ظرف و داشتن تهویه مناسب، نیاز به آبیاری و نگهداری کمتری خواهید داشت.
